Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Creissoun(-rufe)
Sisymbrella aspera
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Cresson rude.
Descripcioun :Lou creissoun-rufe trachis dins li relarg bagna l'ivèr, coume li mueio, roubino e ermas. Li fueio soun proun descoupado (fotò) e sènso péu. Se recounèis subretout à si silico enarcado e cuberto de berrugo (fotò).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Soun bessai li meme que li dóu gènre proche Rorippa.
Port : Erbo
Taio : 5 à 30(50) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Sisymbrella
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 7 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Mueio
- Ermas
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Sisymbrella aspera (L.) Spach, 1838
(= Rorippa aspera (L.) Maire, 1927 )